افشین صدر دادرس در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه وضعیت نهاده های دامی روز به روز بدتر می شود، گفت: به دلیل کاهش علوفه مرتعی، دامداران دام سبک مجبور هستند که در این شرایط برای تغذیه دام هایشان از نهاده دستی استفاده کنند. تغذیه دستی هم با این شرایط تخصیص ارز برای واردات نهاده ها، بحرانی است.
وی ادامه داد: اسفندماه سال گذشته مسئولان اظهار کردند که ۴ میلیون تن نهاده در گمرکات مانده است. ۲۰ روز پیش هم باز اعلام شد که این میزان نهاده در کمرگ باقی مانده است. معلوم نیست چرا این میزان نهاده بعد از ۴ ماه هنوز ترخیص نشده است.
مدیر عامل اتحادیه دام سبک  اضافه کرد: وقتی نهاده به دست دامدار نرسد دامدار مجبور می شود بره ها  و دام های مولد خود  را بفروشد. به جز استان های شمال غربی که وضعیت بهتر است در باقی نقاط کشور کسی توان پروارکردن بره های تازه به دنیا آمده را ندارد و همین امر منجر به فروش دام های چاق و لاغر شده است.
اگر بره ای نباشد، گوشتی هم نخواهد بود
وی در ادامه به رونق قاچاق دام سبک در نواحی غربی کشور اشاره کرد و گفت: شرایط موجود باعث شده که قاچاق دام سبک رونق بگیرد؛ به طوری که قاچاقچیان بره و میش های مولد را خریداری می کنند و به استان های جنوبی می برند و پس از اینکه دام وزن گرفت و آماده شد در فصول مورد نظر آن را به خارج از کشور قاچاق می کنند. که عمدتا به کردستان عراق هم قاچاق می شود. اهمیت دام های مولد از این جهت است که آنها تولیدکننده بره هستند و وقتی آنها را از دست بدهیم در نتیجه هیچ بره ای در کشور نداریم و امکان تامین گوشت  هم وجود ندارد.
صدر دادرس با بیان اینکه اسفندماه بره ها به دنیا می آیند و اردیبهشت و خرداد ماه بخشی از آنها به واحدهای پرورابندی فرستاده و بخشی دیگر نیز توسط دامداران نگهداری می شوند، گفت: این دام ها برای ۶ماهه  دوم سال پروار می شوند و اگر علوفه در مراتع نباشد و امکان تغذیه دستی هم فراهم نشود در نتیجه دامی پروار نخواهد و در ۶ماه دوم سال به کمبود گوشت مواجه خواهیم شد.
وی در بخش دیگری از صحبت هایش به طرح خرید حمایتی دام عشایر اشاره کرد و گفت:طرح خرید حمایتی دام عشایر چندی پیش در شورای تخصصی قیمت گذاری مصوب و ابلاغ شد ولی هنوز اجرایی نشده زیرا اعتباراتی برای آن تخصیص داده نشده است. از طرفی از بهمن ماه سال گذشته برای کل دام سبک کشور درخواست خرید حمایتی داشتیم ولی متاسفانه شورای قیمت گذاری فقط دام عشایر را مشمول حمایت دیده و علی رغم پیگیری ها ما برای تعمیم آن ولی تاکنون اتفاقی نیوفتاده است.
مدیر عامل اتحادیه دام سبک  کشور اضافه کرد: معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی طرحی برای مقابله با خشکسالی ارائه داده است که اگر اجرایی شود نتایج خوبی در پی خواهد داشت. ولی متاسفانه برای آن طرح هم هنوز اعتباری تخصیص داده نشده است به نظر می رسد عادت کرده ایم که هزینه های بیشتری برای غفلت ها بپردازیم و وقتی دام کشور نابود  و دامداران ورشکست شد تازه به فکر راه چاره می افتیم که قطعا دراین واردات راه چاره خواهد بود.
به گفته وی با این شرایط قطعا در نیمه دوم سال با کمبود گوشت در کشور مواجه خواهیم شد.
دامداران دام سبک در فروش دام ۲۰ هزارتومان ضرر می کنند
وی در پاسخ به این سوال که قیمت تمام شده دام سبک برای دامداران چقدر است، گفت: قیمت تمام شده دام سبک برای دامدار بیش از ۷۰ هزارتومان است اما در حال حاضر میانگین قیمت خرید آن در سطح کشور ۴۵ تا ۵۰ هزارتومان است که قیمت بسیار کمی است. زیرا نهاده دولتی نیست و دامدار مجبور است جوی ۶هزارتومانی، یونجه ۴هزارتومانی و کاه ۳۴۰۰ تومانی بخرد و قطعا قیمت تمام شده بالا می رود.
مدیر عامل اتحادیه دام سبک کشور در ادامه گفت: هیچ اقدام حمایتی تا کنون در این بخش نشده و به نظر می رسد دام سبک کشور به کل فراموش شده است و دامداران در حال ورشکستگی هستند.
عمده تولیدات دام سبک کشور در سامانه های روستایی و کوچ رو 
این فعال صنعت دامپروری در ادامه گفت:در کشور براساس تقسیم بندی های معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی چهارسامانه پرورشی داریم. سامانه بسته صنعتی که تغذیه آن کاملا دستی است. سامانه مزرعه ای که تغذیه آن دستی و بر سرمزارع است و این دو دسته ۵ درصد دام سبک کشور را تشکیل می دهند. سامانه سوم نیز سامانه روستایی است که تغذیه آنها پس چر مزارع، مراتع و دستی صورت می گیرد.   سامانه پرورشی کوچ رو که تغذیه آنها دستی، مزارع و مراتع است. سامانه های روستایی و کوچ رو ۹۵ درصد دام سبک کشور را تشکیل می دهند.
سهمیه دام های سنتی کم شد و همان هم به آنها نرسید
وی در ادامه به سامانه بازارگاه نیز اشاره کرد و گفت:در بهمن ۱۳۹۸ که سامانه بازارگاه راه اندازی شد. اتحادیه های مرکزی از روند توزیع حذف شدند و تصدی گری به جهاد کشاورزی استانها و شهرستان ها واگذار شد. نتیجه این شد که سهمیه دام های سنتی را کم در نظر گرفتند و از طرفی مکانیزم توزیع هم به گونه ای بود که همان سهمیه کم هم به آنها نرسید و دامداران دام سبک در سال ۱۳۹۹ مجبور شدند که نهاده های مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند.
خرید حمایتی دام سبک در استان هایی با خشکسالی حاد/ توجه به صادرات
صدر دادرس در پایان گفت:طرح مقابله با خشکسالی وزارت جهاد طرح خوبی است که باید اعتبار آن تامین شود. بایستی برنامه خرید حمایتی دام سبک در استان هایی که خشکسالی حاد دارند در دستور کار قرار گیرد. همچنین صادرات دام سبک نیز می تواند در این بخش موثر باشد. سه ماه یعنی تا پایان شهریور ماه برای صادرات فرصت داریم ولی مسئولان برنامه ای برای این موضوع ندارند. همچنین بایستی نهاده مورد نیاز دام تامین و مکانیزم توزیع نهاده  های دام سبک نیز تغییر کند.
منبع:ايسنا