دکتر مجید میرزا وزیری در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: تمرکز بیشتر ممکن است در دانشگاه کمتر باشد اما اتفاق دیگری که در کنار آن رخ می‌دهد این است که معمولاً دانشجویان در دانشگاه‌ها گوشی موبایل، همراه دارند و تمرکز خود را نسبت به پیام و فیلمی که در گوشی مشاهده می‌کنند، به طور ناخودآگاه از دست می‌دهند و حتی حواس دانشجوی دیگری را هم پرت می‌کنند و این عدم تمرکز در کلاس‌های حضوری وجود دارد.

وی اضافه کرد: به عقیده من دانشجویان در کلاس‌های مجازی نسبت به کلاس‌های واقعی می‌توانند تمرکز بیشتری داشته باشند زیرا حضور در کلاس مجازی این فرض را به فرد منتقل می‌کند که در جایی خلوت قرار دارد و می‌تواند فضا را برای خودش آماده کند. در صورتی که این شرایط در کلاس‌های حضوری با وجود تعداد زیاد دانشجو امکان‌پذیر نیست و دانشجویان نمی‌توانند تمرکز کافی داشته باشند. این مشکل در مدارس بیشتر است؛ چراکه دانش‌آموزان زیادی در یک کلاس حضور دارند و معلم باید بیشتر وقت خود را صرف ساکت کردن دانش‌آموزان کند تا بتواند درس دهد.

وی اذعان کرد: تصور می‌کنم این شرایط در کلاس‌های غیرحضوری بهتر است؛ چراکه فرد می‌تواند تمرکز کافی داشته باشد. به طور کلی تمرکز پیدا کردن تنها وابسته به فرد است که باید خود تصمیم گیرد که تمرکز داشته باشد، اگرچه کار دشواری است اما هر کس به طور تجربی می‌داند که چگونه باید این کار را انجام دهد.

آموزش مجازی نباید باعث تغییر سبک تدریس اساتید شود

این استاد دانشکده علوم ریاضی دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: اساتید باید در کلاس‌های حضوری هم خلاقیت‌هایی برای تدریس داشته باشند. خلاقیت موضوعی نیست که بتوانیم فرمولی برای آن طرح کنیم تا اساتید برای تدریس استفاده کنند و هر کدام از اساتید شیوه‌ای برای تدریس خود در نظر دارند.

وی عنوان کرد: موضوع مهمی که باید به آن اهمیت داده شود این است که اساتید نباید سبک تدریس خود را در آموزش مجازی فراموش کنند؛ به عنوان مثال بعضی از اساتید برای اینکه نکته‌ای در ذهن دانشجویان هک شود از شبیه‌سازی‌هایی استفاده می‌کردند و به مسأله دیگری ربط می‌دادند اما اکنون چون جلوی دوربین قرار می‌گیرند و ثبت و ضبط می‌شود ممکن است که تصمیم بگیرند آن فعالیت‌هایی را که به طور معمول در کلاس‌ها انجام می‌دهند را به کار نگیرند و این امر باعث می‌شود که تا حدودی سبک تدریس آنها متفاوت شود.

میرزا وزیری اظهار کرد: هر معلم شیوه‌ای برای انتقال بهتر مطالب به صورت تجربی برای خود پیدا می‌کند و اگر به آن فکر کند می‌تواند این شیوه را در طی سال تقویت کند تا اثربخشی بهتری داشته باشد و خلاقیت خود را افزایش دهد. اساتید نباید این موضوع را فراموش کنند که حالا چون جلوی دوربین قرار گرفته‌اند روش‌های گذشته و منحصر به فرد خود که اثربخش نیز بوده را تغییر دهند و به روش‌هایی بپردازند که کلاس را برای خود و دانشجویان به نوعی خسته‌کننده پیش ببرند.

مزایای آموزش مجازی بیشتر از معایب آن است

این استاد دانشکده علوم ریاضی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: من تصور می‌کنم که آموزش مجازی مزایای بیشتری نسبت به معایب دارد و دلایل زیادی وجود دارد که آن‌ها را از چند جنبه بررسی کردم که می‌تواند در آموزش مجازی راحت‌تر باشد. در ابتدا تمرکز خیلی راحت‌تر به وجود می‌آید، دسترسی به منابع درسی بیشتر است و همچنین درسی که در کلاس مطرح می‌شود در هیچ جایی ثبت نمی‌شود. در صورتی که در حالت مجازی همه آن‌ها ذخیره و می‌توان چندین بار آن‌ها را مرور کرد.

وی گفت: دانشجویان در زمان برگزاری کلاس‌های حضوری، برای اینکه مطالب درس را همیشه با خود داشته باشند و آن‌ها را تکرار کنند، صدای استاد را ضبط می‌کردند تا از آن استفاده کنند و به طور تجربی دانشجویان متوجه شده بودند که چند بار درسی را گوش کنند تاثیر بهتری دارد. اکنون آموزش مجازی این کمک را به دانشجویان می‌کند تا بتوانند این کار را نیز ادامه و انجام دهند.

آموزش مجازی ارتباط اجتماعی بین دانشجو و استاد را کمرنگ کرده است

میرزا وزیری افزود: یکی از معایب آموزش مجازی عدم ارتباط دیداری میان استاد و دانشجوست و طبیعتاً این موضوع در زمان کلاس‌های حضوری وجود نداشت، اما اکنون این ارتباط کمرنگ شده و در حقیقت ارتباط اجتماعی کاهش پیدا کرده است و این موضوع، شرایط را سخت می‌کند. مسأله دیگری که همه اساتید با آن مشکل دارند، زمان امتحان گرفتن است و اتفاقی که در آموزش مجازی رخ می‌دهد، عدم نظارت ما بر دانشجویان در زمان امتحان است و ممکن است نگران این موضوع باشیم که تقلبی رخ دهد.

وی اضافه کرد: به عقیده من این موضوع به دلیل مدل درس دادن و امتحان گرفتن ماست. اگر امتحان گرفتن ما عمیق باشد، این مشکل هم نباید رخ دهد. ما باید به گونه‌ای درس بدهیم که حتی اگر افراد امکان مشورت کردن و استفاده از اینترنت را هم داشته باشند باز بتوانیم بفهمیم که آنها درس را فهمیده‌اند یا خیر و این مسأله خیلی مهمی است که آیا ما توانسته‌ایم به وظیفه خود در انتقال مطلب عمل کنیم.

این استاد دانشکده علوم ریاضی دانشگاه فردوسی مشهد عنوان کرد: ما در کلاس‌های حضوری به گونه‌ای  امتحان می‌گرفتیم و این خطر وجود داشت که افراد بتوانند در چند ثانیه ما را فریب دهند و کار خود را انجام دهند. اکنون بیشتر نگرانی ما در امتحان ایجاد شده و به دلیل این است که ما در گذشته آن ضعف را در آموزش و امتحان گرفتن داشته‌ایم.

وی خاطرنشان کرد: اکنون موقعیت خوبی است که بتوانیم این ضعف را برطرف کنیم و مسأله پیش آمده برای آموزش در سطح جهان، اتفاقی را رقم می‌زندکه مسائلی مانند درس دادن و امتحان گرفتن رشد نمایی پیدا می‌کند. حتی تحولات بزرگی در آموزش شاهد خواهیم بود؛ چراکه ما باید از ابزارها و تکنولوژی به صورت گسترده‌ و بهتری استفاده کنیم تا شیوه آموزش و امتحان گرفتن را تغییر دهیم.

اهمیت 12 نکته کلیدی در آموزش مجازی

میرزا وزیری اظهار کرد: آموزش بر خط و بدون خط، پیش‌بینی پرسش‌های شاگردان، شکستن درس به قطعات کوچک، عنوان دقیق برای محتواها، تعیین سطح مخاطب و فن بیان، ایجاد امکان رفع مشکل، مجموعه مناسب نمونه سوال، منابع درسی برای آموزش معکوس، پیگیری انجام تکالیف، سواد دیدن و شنیدن، امتحان غیر حفظی تشریحی و سخت‌گیری مجازی نکات کلیدی در آموزش مجازی است.

وی افزود: در فاصله کوتاهی این 12 نکته کلیدی در آموزش مجازی به ذهن من رسید و هر فرد دیگری می‌تواند نکات و تکنیک‌های بهتر و بیشتری را مطرح کند اما موضوعی که در اثرگذاری آن وجود دارد، بستگی به افرادی دارد که تاثیر می‌گیرند یا تاثیر می‌گذارند. بنابراین نمی‌توان گفت که این نکات باید صد در صد اثربخش باشد.

این استاد دانشکده علوم ریاضی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: ما همیشه در آموزش حضوری هم مشکلات زیادی داشته‌ایم بدین معنا که بسیاری از ایرادها در آموزش حضوری هم وجود دارد و راجع به این موضوع صحبت می‌شد که دانشجویان دانشجو نیستند و بیشتر دانش آموزند. اساتید مواردی را به طور معمول سر کلاس‌ها می‌گویند و امتحاناتی هم که گرفته می‌شود شبیه مواردی است که تدریس کرده‌اند و دانشجویان به آن معنی که جوینده دانش باشند، نیستند.

میرزا وزیری عنوان کرد: آمارهای زیادی داده می‌شد که سیستم آموزشی دانشگاه یا حتی مدرسه نتوانسته موثر باشد، از آن نظر که دانشجویان و دانش‌آموزان بتوانند کاری انجام دهند و یافته‌ای داشته باشند. زمانی که کلاس‌ها به صورت حضوری برگزار می‌شد هم این مشکل را داشتیم و کلاس‌های غیر حضوری هم مستثنی از این مشکلات نیستند و جای تعجب هم ندارد.

انتهای پیام

منبع:ایسنا