آنچه باید درباره بیماری «پای ورزشکاران» بدانید
پای ورزشکاران که به آن تینه آ پدیس نیز گفته میشود، نوعی عفونت قارچی مسری است که پوست ناحیه پا را تحت تاثیر قرار میدهد و حتی میتواند به ناخنهای پا و دستها هم گسترش یابد.
به گزارش ایسنا، «عصرایران» در ادامه نوشت: از آنجا که این بیماری بیشتر در ورزشکاران دیده میشود، «عفونت قارچی پای ورزشکار» نامیده شده است. هرچند عارضه مذکور در اکثر موارد چندان جدی نیست اما گاهی فرد باید مسیر دشواری را برای درمان پشت سر بگذارد. توصیه میشود کسانی که مبتلا به بیماریهای زمینهای مانند دیابت یا ضعف سیستم ایمنی هستند، در صورت مشاهده علائم مشکوک سریعا به پزشک خود مراجعه کنند. البته این بیماری برخلاف نامش تنها مختص به ورزشکاران نیست و میتواند هر فردی را در برقراری شرایط مد نظر برای رشد و انتشار درگیر کند.
عوامل زمینهساز
بیماری پای ورزشکار زمانی رخ میدهد که قارچ تینه آ روی پاها رشد کند. این قارچ براحتی از طریق تماس مستقیم با فرد آلوده و لمس سطوح آلوده به آن منتقل میشود. از طرفی بهترین فاکتورهای محیطی برای رشد و تکثیر این دسته از قارچها، هوای گرم و مرطوب خواهد بود. از اینرو ابتلای بیشتر در اماکن عمومی مانند استخرها، رختکنها، دوشها و حوضچههای آبی دیده میشود. برای مثال تصور کنید که پیش از شما فردی مبتلا از دمپاییهای مشترک در محیط استخر استفاده کرده یا با پای برهنه روی سطوح راه رفته است. اگر شما نیز تصادفا در همان قسمت قرار بگیرید و از دمپایی مشترک استفاده کنید، به احتمال زیاد دچار همین بیماری خواهید شد.
با این حال دیده شده که امکان ابتلا به تینه آ پدیس در افراد مختلف بسته به واکنش سیستم ایمنی آنها متفاوت خواهد بود و برخی از مردم بسیار سختتر از دیگران به آن مبتلا میشوند. از جمله دیگر عوامل ابتلا میتوان به پوشیدن طولانیمدت کفشهای بسته و فاقد طراحی مناسب به منظور گردش هوا، تعریق زیاد و ایجاد محیط گرم، تاریک و مرطوب داخل کفش اشاره کرد. از اینرو بهتر است کسانی که روزانه چندین ساعت با این وضعیت روبهرو هستند، به محض رسیدن به خانه پاها و خصوصا بین انگشتانشان را با آب گرم و صابون به خوبی شستوشو دهند و خشک کنند. همچنین ضروری است در راستای جلوگیری از ابتلا به تینه آ پدیس، به هرگونه آسیب جزئی پوست یا ناخن در پاها توجه ویژه شود. چنین مشکلاتی میتوانند احتمال درگیری مزمن با چنین بیماری سرسختی را افزایش دهند.
در نهایت باید بدانیم که عفونت پای ورزشکار بیشتر در جنس مذکر و در مردان بالغ دیده میشود. درصد ابتلا در سنین پیش از دوران بلوغ بسیار پایین و غیر قابل ملاحظه برآورد شده است. از طرفی دیگر قارچها همیشه به دنبال محیط گرم و مرطوب یا تنگ نیستند و میتوانند در مواردی که پوست خشک شده است نیز سبب ابتلا به این عفونت شوند. در این حال معمولا درگیری از پاشنه پا شروع میشود و باید با استفاده از کرمهای مناسب، رطوبت لازم را به پا بازگرداند و به کمک پمادهای استروئیدی از پیشروی التهاب جلوگیری کرد.
تظاهرات پوستی
شماری از مهمترین علائم بیماری پای ورزشکار بر اساس مقاله انتشاریافته توسط مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا به صورت زیر دستهبندی شده است:
– خارش، احساس گزش و سوزش بین انگشتان پا یا کف پا
– تاول روی قسمتهایی که درگیری بیشتری دارند مانند عارضه خارش
– خشکی، ترکخوردن و لایهلایهشدن پوست معمولا بین انگشتان پا و ناحیه کف پا که میتواند دیوارههای کناری را نیز مبتلا سازد
– ناخنهای تغییررنگیافته، ضخیم و شکننده
– ناخنهای پا که بسته به شدت بیماری از بستر خود جدا شدهاند
– در موارد پیشرونده و زمانی که زخمها روی پوست ایجاد شوند، احتمال ابتلا به عفونتهای ثانویه باکتریایی نیز در نظر گرفته میشود که خود بر روند درمان تاثیر دارد و شانس بهبودی سریعتر را کاهش میدهد
– در صورت عدم پیگیری سریع و درمان مناسب با شرایط بیمار، احتمال انتشار عفونت به دیگر انگشتان پا و در عین حال دستها نیز وجود دارد که به آن تینه آ مانوم گفته میشود. معمولا این حالت به دنبال لمس ناحیه درگیر با دست و نشستن آن رخ میدهد
روند تشخیص و انواع تینه آ پدیس
عوامل بسیاری منجر به ایجاد و تشدید بثورات پوستی در ناحیه پا میشوند که از جمله معمولترین آنها میتوان از درماتیت تماسی، پسوریازیس، عفونتهای باکتریایی و مخمری نام برد. به این علت است که در مورد بعضی از بیماران روند تشخیصی قدری دشوار میشود و ممکن است پزشک علاوه بر معاینه بالینی نیازمند به کارگیری روشهای افتراقی کمککننده هم باشد.
در این میان آزمون ضایعه پوستی هیدروکسید پتاسیم در دسترسترین و همچنین بهترین تست بررسیکننده محسوب میشود. این تست قارچی سریع و مقرون به صرفه در راستای افتراق میان نشانههای آلودگی با درماتوفیتها و قارچ کاندیدا آلبیکنز از سایر اختلالات پوستی نظیر پسوریازیس و اگزما مورد استفاده قرار میگیرد.
پزشک از ناحیه کوچکی از پوست درگیر نمونهگیری و آن را وارد هیدروکسید پتاسیم میکند. این ماده سلولهای طبیعی را حل خواهد کرد و سلولهای قارچی را دستنخورده باقی میگذارد که به راحتی زیر میکروسکوپ قابل تشخیص هستند.
عفونت تینه آ پدیس به طور کلی دارای سه الگوی کلاسیک کلینیکی است که آشنایی با آنها تشخیص و مقابله با بیماری را راحتتر میکند:
– تینه آ بین انگشتان پا
در این مدل درگیری بیشتر بین انگشت چهارم و پنجم دیده میشود اما امکان ابتلای تمام انگشتان نیز وجود دارد. بدین ترتیب فواصل بین انگشتی دچار خشکی، پوستهریزی، ترکهای خفیف تا عمیق و تغییر رنگ میشود. گسترش عفونت به خارج از پرههای میان انگشتان، احتمال توسعه عفونت قارچی ناخن توام با تینه آ پدیس را افزایش میدهد که نیازمند درمان طولانیمدت است و احتمال عود بالایی دارد.
– عفونت مزمن پوستهدهنده کف پا
عفونت مزمن پوستهدهنده کف پا که تحت عنوان «تینه آ پدیس موکاسین» نیز شناخته میشود، مقاومت قابل توجهی به درمان دارد و در شمار زیادی از کیسها منجر به پوشیدهشدن تمام نواحی کف پا با پوستههای سفید نقرهای میشود. امکان درگیری دستها هم در این مدل وجود دارد و ترک و خارش از نشانههای اصلی به شمار میروند.
– تینه آی حاد وزیکولی پا
در این نوع از تینه آ با یک عفونت التهابی شدید و مزمن که از میان انگشتان پا شروع میشود روبهرو خواهیم بود. همچنین ظرف مدت زمانی کوتاه وزیکولهایی با تجمع مایع زیر پوستههای ضخیم کف پا ایجاد خواهند شد و نواحی درگیر را مستعد عفونت ثانویه باکتریال میکنند.
درمان
– بسیاری از موارد ابتلا به تینه آ پدیس بدون درمان دارویی خاصی بهبود مییابد. این رقم که حدودا ۳۰ الی ۴۰ درصد گزارش شده است، خود محدودشونده بوده و با رعایت مسائل بهداشتی ظرف مدتزمان نسبتا کوتاهی رفع میشود. با این حال در کیسهای حاد و منتشره به نواحی دیگر مانند دستها باید از آنتیبیوتیکهای ضد قارچ خوراکی در ترکیب با ضد قارچهای موضعی استفاده کرد.
– در خصوص داروهای موضعی، تربینافین و سرتاکونازول هر روز حداقل دو مرتبه برای مدت ۲ الی ۴ هفته اثردهی مناسبی را نشان دادهاند.
– در کیسهای التهابی ممکن است پزشک مصرف اشکال موضعی از کورتیکواستروئیدها را توصیه کند که به فروکشکردن این وضعیت کمک زیادی میکنند.
– در صورت ابتلا به تینه آ وزیکولی حاد، استفاده از پانسمان مرطوب و محلول بارو (آلومینیوم استات) حداقل ۲ الی ۳ مرتبه در روز اولویت خواهد داشت.
انتهای پیام
منبع:ایسنا